Zasady przewozu materiałów niebezpiecznych (ADR)

Zasady transportu drogowego towarów niebezpiecznych opisuje europejska umowa ADR (L’ Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route), dlatego również materiały tego typu często określa się skrótową nazwą ADR. Polska ratyfikowała umowę ADR już w 1975 r., a odzwierciedleniem jej przepisów w prawie krajowym jest Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych.

Jak przewozić materiały zagrażające wybuchem, pożarem, promieniotwórcze, żrące, trujące, zakaźne? Bezpiecznie, a więc w sposób, który ograniczy ryzyko powstania zagrożenia dla ludzi i skażenia środowiska. Organizacja transportu materiałów niebezpiecznych nie może przy tym opierać się wyłącznie na zdrowym rozsądku – konieczne jest ścisłe przestrzeganie litery prawa.

Organizacja przewozu niebezpiecznego ładunku

Nie istnieją uniwersalne zasady przewozu dla wszystkich ładunków niebezpiecznych. Wybór środków bezpieczeństwa musi uwzględniać dokładny rodzaj towarów. Dlatego pierwszym krokiem przy organizacji transportu jest klasyfikacja materiałów niebezpiecznych wg spisu ADR. Dopiero po ustaleniu klasy zagrożenia ładunek otrzymuje numer, który umożliwia dopasowanie właściwego sposobu pakowania i przewozu.

Wybór sposobu przewozu materiałów niebezpiecznych należy do nadawcy. Przewoźnik ma za zadanie sprawdzić, czy dana metoda jest odpowiednia i zapewnić wymagany środek transportu. Oczywiście w praktyce firmy spedycyjne służą kontrahentom pomocą w podejmowaniu decyzji o wyborze właściwych rozwiązań. Przedsiębiorstwa transportowe są też zobowiązane do ścisłej współpracy z Doradcą ADR, czyli z zewnętrznym specjalistą, który czuwa nad prawidłową realizacją przewozów.

Transport samochodowy materiałów niebezpiecznych

ADR to najbardziej wymagająca gałąź transportu drogowego. Do realizacji takich przewozów niezbędne są uprawnienia ADR, które uzyskuje się na drodze egzaminów. Poza tym samochody należy każdorazowo znakować i uposażać zgodnie z wymogami dla danego rodzaju materiałów. Przed wyruszeniem w trasę konieczne jest też uzyskanie licznych zezwoleń i dokumentów. Wszystko to służy oczywiście bezpieczeństwu – nie tylko kierowcy i pozostałych uczestników ruchu drogowego, ale też samych towarów – opowiada nasz rozmówca z firmy spedycyjnej  Vinderen Logistic z Gdyni Kosakowa.

Niebezpieczny ładunek na czas transportu musi zostać odpowiednio zapakowany, zabezpieczony i unieruchomiony w skrzyni przewozowej pojazdu. Samochód musi posiadać trwałe i czytelne oznakowanie tablicami odblaskowymi, które informują o rodzaju zagrożenia, jakie stwarza przewożony ładunek. Każdy pojazd musi być wyposażony w gaśnicę oraz podstawowy sprzęt awaryjny (kliny pod koła, 2 stojące znaki ostrzegawcze, kamizelki ostrzegawcze i latarki dla każdego członka załogi) oraz sprzęt dodatkowy w zależności od przewożonego ładunku (np. maski do ochrony dróg oddechowych). W samochodzie musi znajdować się komplet dokumentów, obejmujący dokument przewozowy, instrukcje wypadkowe dla kierowcy, świadectwo kwalifikacji kierowcy (a w razie potrzeby również zaświadczenie o przeszkoleniu) i zezwolenie na przewóz niektórych towarów.